Judaicalia czyli przestroga Zygmunta Augusta Wielkiego.

Za Zygmunta Augusta, rok 1565. Konstytucje Sejmu Piotrkowskiego.

Żeby chrześcijanin żydowi nie służył.

A iż też w tym się silny nierząd dzieje, że w Koronie naszey niektórzy chrześcianie żydom służą, ustawiamy, y rozkazuiemy, żeby pod winą sta grzywien na żyda, nie śmiał żyd chrześcianina utriusque sexus, za sługę sobie przyjmować: a chrześcianin aby też zaś żydowi nie służył, pod więzieniem. A iżby się to działo we wszstkich, tak w naszych, iako też w duchownych, y pańskich mieściech, y miasteczkach: rozkazuiemy, żeby tego Starostowie, y Burmistrzowie mieysc onych doyzrzeli, y statut ten exekwowali. A wszakże to rozumieć się ma o czeladzi domowey utrisque sexus, którąby sobie w domiech swych chować mieli. Secus rozumiano bydź ma o furmaniech, wołowcach, ktorych w drogach na czas potrzebować y naymować muszą.

Żeby ceł, myt, etc. żyd nie trzymał.

„Opatrujemy też to, y wszystkim Wojewodom Korony y Państw naszych, rozkazujemy uchwałą Seymu ninieyszego: aby każdy w Woiewództwie swym, żadnemu żydowi żup, ceł, y naymów trzymać nie dopuszczał żadnych, jako o tym przednieysze statuta, y Piotrkowska konstytucya uczy, pod winą sta grziwien, toties quoties, o którą Instygator czynić będzie powinien abo Posłowie deferować.”

O żydziech.

„Żydowie imo pakta, które z miasty maią, aby kupiectwa mieszczanom nie odeymowali, ani się nimi bawili.
Ceł, myt, żup, soli, karczem, y żadnych naymow w Koronie za swym ani za cudzym tytułem żeby nie sprawowali, exnunc, pod winą statutu Zygmunta Króla, roku 1538 wydaną, o ktorą winę na ktorymkolwiek miejscu żyd taki był trafion a obwinion, Królewscy przed Wojewodą abo ich urzędem, a pańscy przed swemi pany, duchownemi abo świeckimi abo przed ich urzędniki stawać maią, y karani bydź, przez teto Woiewody abo ich urząd, abo też przez pany przerzeczone, abo ich urzędniki, pod winą dwustu grzywien, ktorey połowica stronie instyguiącey, a połowica urzędowi bydź ma, nie oglądaiąc się na świadki żydowskie, ani na listy żadne.” (przyp.red. A to Polska właśnie). ”